“Eğitim için İçerik” konferansı, Avrupa Parlamentosu’nda gerçekleştirildi
IFRRO, EVA, EWC, FEP, EFJ gibi yazar, yayıncı, görsel eser sahibi ve gazeteci örgütleri tarafından “Eğitim için İçerik” kampanyası kapsamında düzenlenen ve eğitim alanında telif haklarına getirilen istisnalar konulu konferans, 26 Eylül 2018 Çarşamba günü Avrupa Parlamentosu Spinelli binasında gerçekleştirildi.
Konferansta, Dijital Tek Pazarda Telif Hakları Direktifi taslağında yer alan, geniş yorumlanmaya müsait, eğitim için örnekleme (illustration for teaching) istisnasının, hak sahipleri ve kullanıcılar arasındaki dengeyi bozacağına dair hem Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden hem de AB dışındaki ülkelerden endişelerini dile getiren yazarlar, gazeteciler, yayıncılar, illüstratörler ve öğretmenler olduğu, istisnanın dengeyi bozmayacak şekilde düzenlenmesi gerektiği ifade edildi.
Dünyada farklı uygulamaların mevcut olduğu ve hem hak sahipleri hem kullanıcılar (öğrenciler, öğretmenler vb.) için denge gözeten, yerli ve çeşitli üretime zarar vermeyecek sistemlerin desteklenmesi ve korunması gerektiği, etkinlik boyunca vurgulandı.
2012 yılında Kanada telif hakları mevzuatında yapılan ve eğitim alanındaki istisnaların genişletildiği değişiklikten sonra Kanada eğitim yayıncılığının yaşadığı zararı, Kanada Yazarlar Birliği Yönetici Direktörü/Uluslararası Yazarlar Forumu Başkanı ve yazar John Degen anlattı. Degen, eğitim alanında tanımlanacak istisnaların ifade biçimleri konusunda çok dikkatli olunması gerektiği ve istisnayla ifade edilmek istenenin ibarede net olarak anlaşılması gerektiği konusunda uyarıda bulundu. Kanada’daki mevzuat değişikliğinden sonra Kanadalı yazarların telif gelirlerinde ciddi düşüş yaşandığını, bazı yayınevlerinin eğitim yayıncılığından çekilmek zorunda kaldığını veya çekilmeye karar verdiğini ifade etti; mevzuat değişikliğinin gerekçelerinden birinin öğrencileri eğitim materyali masraflarından kurtarmak olduğunu ancak bugün gelinen noktada hem yazar ve yayıncıların kayıp yaşadığını ve yerli üretimin azaldığını hem de öğrenci materyallerinin fiyatlarının arttığını belirtti.
İspanyalı eğitim yayıncısı ve Uluslararası Yayıncılar Birliği Eğitim Yayıncıları Forumu Başkan Yardımcısı Jaume Vicens, yayıncıların içeriğin iyi olması için çok çalıştıklarını ve sınıf içinde uyumlu çalışmaya yardımcı olabilecek çözümler ve ürünler sağladıklarını; öğretmenlerin örnekleme yapabilmek için eserlerden yararlanma ihtiyacını anladıklarını, ama aynı zamanda bu eserleri üreten insanların da emeklerinin karşılığını alması gerektiğini belirtti ve bugün mevzuatla ilgili verilecek kararların aslında tüm eğitimin geleceğini etkileyeceğini ifade etti.
Belçikalı yazar, avukat ve Uluslararası Edebiyat ve Sanat Derneği üyesi Emmanuel Verraes, mevzuatta mutlaka yasal netlik olması gerektiğini vurguladı.
Fransız lise tarih öğretmeni Guillaume Le Quintrec, örnekleme istisnasının zengin, çoğulcu, bilimsel içeriğe erişimi engellememesi gerektiğini, her şeyin bedava olması talebinin demagojik bir argüman olduğunu; bir öğretmenin, kullandığı kitapların ve ders kitaplarının – çoğunlukla kendileri de öğretmen olan – yazarlarının değerli bir eser ürettiğini tam anlamıyla bildiğini, bu eserin karşılığının verilmesinin de kaliteli üretimin sürmesi anlamına geleceğini ifade etti.
